جوان آنلاین: سیلاب اینبار بیتدبیری مدیران استان خراسان رضوی را شست و با خودش برد و هشت کشته از جمله یک مادر و چهار فرزندش و میلیاردها تومان خسارت مالی برجای گذاشت. سیلاب بعد از وارد کردن خسارت از مشهد به سمت سرخس و از آنجا وارد ترکمنستان شد تا آن سرزمین را آبادتر کند. وزیر کشور هم به سیاق همیشه که پس از هر بحران خودش را به محل میرساند، اینبار هم موفق شد فرجام بیتدبیریهای مسئولان را از نزدیک مشاهده کند.
سازمان هواشناسی بروز بارشهای شدید و جاری شدن سیلاب مشهد از سهشنبه هفته قبل را پیشبینی کرده بود، اما مهمتر از این پیشبینی کردن یا نکردن، یله بودن سازمانهای مدیریت شهری در همه دولتهاست که سازهها بدون در نظر گرفتن شرایط جوی ساخته میشوند و همانطور که در سیلاب امامزاده داود، شیراز، سیستان، کرمان و هر جای دیگری اتفاق میافتد، نعمت الهی به سادگی به نقمت تبدیل میشود.
عکس و فیلمهایی که بعد از وقوع سیلاب مشهد در شبکههای اجتماعی منتشر میشود، نگرانی هر کاربری از وضعیت ایجاد شده را به دنبال دارد. سه روز قبل به مدت ۴۰ دقیقه، حدود ۵/۳۸ میلیمتر باران بارید و خسارتهای کلانی را به مناطقی از جمله منطقه سیدی مشهد وارد کرد. بارش باران سبب سد شدن آب پشت دیوارهای باغی در انتهای خیابان سیدی شد، بهطوریکه بعد از شکستن دیوار آب با شدت وارد کوچهها و از آنجا خانههای مردم شد و تا ارتفاع ۲ متر، یعنی تا سقف طبقات همکف را فراگرفت و باعث شناور شدن لوازم منازل شد.
سیلاب در همین محله بود که جان پنج عضو یک خانواده شامل مادر و چهار فرزندش را گرفت. دو نفر هم در فریمان و یک نفر نیز که پیرمردی ۷۰ ساله و اهل روستای «سرغایه» بود، جان باخت و دو نفر دیگر هم هنوز ناپدید هستند.
سازههایی که جان میگیرد
درست است سازههای ناکارآمد که منجر به وارد شدن خسارتهای ناشی از سیلابها میشود در دوران این دولت ساخته نشده یا بافتهای فرسوده آن بازسازی نشده، اما در این دولت هم سازههایی بنا میشود و بیتدبیریهایی صورت میگیرد که خسارتهای آن در دولتهای بعد نمایان میشود و اینگونه چرخه بیتدبیری از یک دولت به دولت بعد منتقل میشود و مسئولان به راحتی میتوانند تقصیر را به گردان دیگران بیندازند. اصل این است که شهرسازی و مدیریت شهری باید عملکردش بر مبنای علمی باشد و هنگام ساخت شهر، واکنش ابر و باد و مه و خورشید و فلک را برای آیندههای دور در نظر بگیرند، نه اینکه سینهکش آفتاب لم بدهند و با نگاه به پهنه آسمان یا تسخیر یک دره برای کسب سود بیشتر تدبیر به کار بندند.
۶۰ میلیون مترمکعب آب شیرین تقدیم ترکمنستان شد
رحمت خداوند اینبار در سرزمین خراسان نازل شد، سرزمینی که مثل همه مناطق کشور از تشنگی رنج میبرد. با این حال تدبیری برای مدیریت آن وجود نداشت و انبوهی از آب شیرین به ترکمنستان تقدیم شد. از جمله اینکه حسن نوریزاده، فرماندار سرخس میگوید: ۶۰ میلیون مترمکعب آب سیلاب مشهد وارد این شهرستان مرزی شد و بدون اینکه خسارت جانی داشته باشد، از مرزهای شمالی وارد ترکمنستان شد.
وی ابراز تأسف میکند که سد شوریجه سرخس با ظرفیت ذخیرهسازی ۲۲۰ میلیون مترمکعب آب هنوز ساخته نشده که اگر این طرح تکمیل شده بود، حدود ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب ذخیره داشت، یعنی آب شرب مشهد در تابستان و آب کشاورزی سرخس تأمین میشد.
تذکر مسئولان
وزیر کشور در بازدید از مناطق سیلزده به مسئولان مناطقی که هشدار هواشناسی دریافت میکنند، هشدار داد بازدید میدانی از مناطق پرخطر داشته باشند و ستاد بحران در آن مناطق تشکیل جلسه بدهد. در مناطقی که سازهها دچار مشکل است، بهویژه در روستاها این مناطق باید برای جلوگیری از وقوع حادثه جانی از سکنه خالی شوند. با توجه به اینکه بارشهای سیلآسا در زمان کم و با حجم بسیار رخ میدهد، لازم است پلیسراه تا زمان رفع خطر از تردد خودرو در این مسیرها جلوگیری کند تا شاهد حوادث جانی نباشیم. حجتالله شریعتمداری، رئیس ستاد بحران کاشمر هم از مردم خواسته برای جلوگیری از ورود آب به مغازهها و منازلشان راه ورود سیل را با کیسههای شن مسدود کنند.
سیلاب خراسان، پایان سیلابهای پیشرو نیست. در جریان سیلابها، مردم بزرگترین قربانیان هستند که با جاری شدن سیلاب، جان و مالشان در معرض خطر قرار میگیرد. بنابراین زندگی کردن در عصری که با در خدمت گرفتن سازوکارهای علمی میتوان از چنین بلایایی جلوگیری کرد، زیبنده است کرسیهای مدیریتی نصیب افراد کارآمد شود.
نمايش بيتدبيري يك مسئول
در چنين شرايطي يكي از خبرنگاران براي دسترسي به آخرين اقدامهاي صورت گرفته با مدير بحران شهرداري مشهد تماس ميگيرد، اما او در كمال تعجب همه چيز را انكار ميكند و خودروهايي كه سيل با خود جابهجا ميكند را كارتني ميخواند كه بعد از انتشار فايل صوتياش، صندلي رياست خود را از دست ميدهد. با اين حال معلوم نيست مديري كه جايگزين وي میشود، صلاحيتي بهتر از او داشته باشد.